Mustafa Râkım Unan

İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Hattatlar İbnülemin Mahmud Kemal İnal

Merhûm ile sık görüşerek ahvâline vâkıf olan Nûrullah Pertev Bey, muhtırasında diyor ki:

Kimseninkine benzemeyen akidelere ve kendine has bir îmana sahib, bir müslim idi. İlm-i hatda zayıf, ulûm-ı sa’irede ez’af idi. Böyle olmakla beraber hiçbir bahis yokdu ki, kemâl-i harâretle iştirâk etmesün. Bu derin yoklukda varlık göstermek istemesi, hüsn-i mü’ageretde ehibbâyı müşkilâta düşürüyordu. Babasının ibrâmı üzerine yazı ile meşgûl olmuşdu. Fekat âsâr-ı hattiye vücûde getirememişdi. Pederinin kitâbe-i kabri, onun yazısı ise de Sâmî Efendi’nin – âdeta yeniden yazarcasına – kalem-i tashihinden geçmişdir…

Babasının terceme-i hâlinde not olarak şöyle demişdim:

Babasının kabir taşındaki kitâbeden başka yazısı görülmediğinden aşağıdaki kıt’ayı irâd etmek zarûrîdir:

Görmedik hâttını amma hattat

Olduğundan bize bahseylerdi

Belki yazmışdı, fekat ahbâbı

Görmedik yazdığını derlerdi

Lâkin bir şeyi görmemekle onun yokluğu icâb etmiyeceğinden “yazı yazmamışdır, hattat değildir” diye hükm-i kat’î vermek de câ’iz olamaz. “Mustafa Râkım ile haşrolsun”, demekle iktifâ etmek muvâfıkdır. Rûz-i mahşerde ilâhi Râkım.

§

Bu satırları yazdıkdan hayli müddet sonra bir yazısı ele geçdiğinden Râkım’lar sırasında terceme-i hâlini yazmayı uygun gördüm. Nümûne olarak dercedilen o yazı, Nûrullah Pertev Bey’in bahsetdiği menkûlât cümlesinden değil de, hakîkāten kendi yazısı ise şâyân-ı takdirdir. Rivâyet olunduğuna göre hattatlıkda devam etmemişdir. Öyle olmasaydı elde epey eseri bulunurdu.   

Ketebe.org İsmail Orman

Nûr-ı Osmâniyye Cami’ndeki meşkhânenin mu‘allimliğinde babasına vekâlet etmişse de, hüsn-i hatta babası ayârında bir kudret ibrâz edememiştir. Hatta babasının mezartaşı için yazmış olduğu kitâbeyi, Hazret-i Bakkal’ın şânına layık görmeyen Sâmî Efendi, âdeta yeniden yazarcasına kalem-i tashîhinden geçirmiştir. Nitekim babasından vefâtından sonra mezkûr görevden azledilmiştir.

Bundan sonra yazı ile fazlaca ilgilenmemiş olan Mustafa Râkım Unan’ın Süleymâniye Kütüphânesi’nde H. 1325/M. 1907 tarihli sülüs “el-Hakku ya’lü velâyu’li aleyh” levhâsı(DB. no: 71) vardır. Meşkhânedeki mesâ’îsi esnâsında Mâcid Ayral ve Mahmud Yazır’ı yetiştirmiş, Güzel Sanatlar Akademisi’nde de bilgilerini öğrencilerine aktarmakdan imtinâ etmemişti.