Sultân Bayezid
II. BayezidŞeyh Hamdullah's school in the six scripts
Photos
About Artist
He was born in Dimetoka in 1448 AD as the eldest son of Fatih Sultan Mehmed and Gülbahar Hatun. When he was seven years old, he was sent to Amasya as a sanjak bey, where he studied science from Mu'arrifzâde and calligraphy from Sheikh Hamdullah under the supervision of experienced statesmen such as Çandarlı İbrâhim and Yahyâ Pasha.
Upon the death of Fatih Sultan Mehmed on May 3, 1481, his son Korkut, who was in Istanbul, succeeded his father by proxy, and Bayezid, who reached Üsküdar on May 21, ascended the throne in Topkapı Palace after attending his father's funeral ceremony the following day. However, his brother Cem declared his sultanate in Bursa and started an armed struggle, which led to a bloody civil war.
On June 22, Cem was defeated in Yenişehir and fled to Egypt, but he returned to Anatolia upon the call of Karamanoglu Kasım. However, he could not achieve what he hoped for and had to take refuge with the Knights of Rhodes on July 29, 1482. Bayezid had to make great efforts and make some concessions to prevent his brother's release, and this period ended with Cem's death on February 25, 1495.
Bayezid, who was obliged to follow a very careful and peaceful policy due to the incident of Cem, dealt with the rebellions in Taurus and Albania during this period. With Cem's death, Bayezid became freer and forced the Venetians and Hungarians to make peace by fighting them. In addition, the first political relations with the Russians were established during his reign. On the other hand, the State of Banu al-Ahmar in Andalusia was assisted, and some of the Jews fleeing the persecution of the Inquisition were settled in various cities in Ottoman lands.
On the other hand, the disturbances in Anatolia caused by the Safavids, who were involved in the Ottoman-Mamluk rivalry that emerged with the war that broke out in 1485 as a result of the incident of Cem, caused him to spend the last years of his reign in great distress. The growing fame of Prince Selim of Trabzon, who restrained Shah Ismâil's Shiite politics, and the Shahkulu Rebellion of 1511 played a major role in Bayezid's loss of the throne.
Although he was a man who loved tranquility and wanted to see the country prosper and the people's welfare improved, the incompetence of the people he appointed in the administration due to his increasing health problems in his last years increased the unrest, especially among the janissaries. Finally, after a reign of 30 years, 11 months, and 2 days, Bayezid abdicated on April 24, 1512, in favor of Prince Selim and was about to go to Dimetoka, where he was born, when he died in the village of Abalar near Çorlu on 5 Rabi al-Awwal 918 /May 21, 1512. His body was brought back to Istanbul and buried next to the mosque he had built in Bayezid Square.
Masters
Ketebe.org İsmail Orman
Ortadan uzun boylu, yağız çehreli, elâ gözlü, geniş göğüslü olan Bayezid yumuşak, hatta melankolik bir tabiata sahipti. Gençliğinde serbest bir hayat sürdüğü halde padişahlığında ibadete ve hayır işlerine yönelmiş, İstanbul, Edirne ve Amasya’da namına külliyeler, Edirne, Geyve ve Osmancık’ta köprüler yaptırmıştır. Bu sebeple de Bâyezîd-i Velî diye anılır olmuştu. Ancak saltanatının son zamanlarında yaşanan salgınlar, kıtlıklar ve depremler, uğursuzluğuna işaret sayılmıştır.
Şehzadeliğinden itibaren ulema ve şu’arayı himaye etmiş, san‘atkarları desteklemiş olan Bayezid zamanında Molla Lutfî, Müeyyedzâde Abdurrahman, İbn Kemal, İdrîs-i Bitlisî, Tâcîzâde Câfer ve Sâdî çelebiler, Zenbilli Ali Efendi, Necâtî, Zâtî, Visâlî, Firdevsî gibi birçok âlim ve şair yetişmiştir. Aynı zamanda Adlî mahlasılı şa’ir olup çoğunluğunu gazellerden oluşan küçük bir divan tertiblemiştir. Bizzat Şeyh Hamdullah’tan meşkettiği hat san‘atında da oldukça yetenekli olduğu bilinmektedir.
Müstakimzâde Süleyman Sâdeddin, Tuhfe-i Hattatin
Hânkâh-ı zühd ü salâhta Bâyezîd-i Sûnî ve silsile-i pâdişâhân-ı Âl-i Osrnân -halledallâhu mütkehum ilâ âhiri’z-zamân-idâdmda zâhiren sekizinci, lâkin bâtınen yedilerden olmak dahi şöhretlerinde olan velâyetten ayandır. Amasya’da mîr-livâ bulunduğu eyyâmda Şeyh-i müşârünileyh Mevlânâ Hamdullâh-ı agâhtan telemmüz ü temeşşuk ile fi’l-hakîka üstadı vadisine takarrüb eylemiştir. Vakt-i saltanatlarında merhûm-ı merkuma eylediği ikrâm-ı belîğin şöhretine binâ'en Gülzâr-ı Savâb ve Hünerverân ve Devha ve sâ’ir kütüb-i târihe ihâle kılındı. “Du’â-i hayr” (885) târihinde vâlid-i mâcidleri ni’me’l-emîr cenâbının intikâllerinde Amasya’da bulunup Târîh-i Karamani ve ba’zıları îrâd eylediği nevâdirdendir ki, o eyyâmda ihrâm-bend-i hacc-ı dârü’s-selâm ve azîmet-kâr-ı ziyâret-i Ravza-i Mutahhare-i Seyyidü’l-enâm bulunmakla, niyyetini tahvil ü fesheyleyip vâlid-i mâcid-i sulbîleri Şehzade Sultân Korkud Asitâne’de bulunmuştu. Ba’de edâi’l-hac taht-ı âlî-bahtlarına vusûlüne dek vekâlet-i saltanatı ona bâ-hatt-ı hümâyûn sipariş ve edâ-yı hacc-ı şerif eyledikte gelip erîke-pîrây-ı Devlet-i Osmâniyye olmuştur. Bu rivayete nazarla Âl-i Osman’da bunlardan mâ’adâ hacc-ı şerif edası asaleten bir zât-ı şerife müyesser olmadı. Otuz bir sene müddet saltanatlarından sonra Sultân-Selîm-i kadîm niyâzıyla tekâ’üd ve Dimetoka’da tebâ’üd esnasında rıhlet ve câmi’-i şerifleri civârında vedî’a-i taht-ı beka olundu. Rıhlet târihi olmak üzere “Göçtü Sultân Bâyezîd Hân-ı Velî” (918) mısra’ı teberrüken bu fakirin yâdigârıdır. Örf-i mevâlî ile sandukaları müzeyyen olan mülûk-ı selâsenin biridir. Âsâr-ı hayriyyesinden İki Minâreli Câmi’-i Şerif ve imâret ve medrese ve tâbhâne ve Edirne’de dahi misli ve Osmancık’ta Kızılırmak Köprüsü ve sâ’ir âsârı ve Adlî mahlasıyla eş’ârı vardır. Bu beyt hülâsa-i nihâd-ı pâk-i’tikâdlarındandır:
Her dûd ki peydâ şeved ez-sîne-i hikem
Ebrî şeved u girye kuned ber-s’er-i hâkem