Ömer Fâ’ik Efendi

İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Hattatlar İbnülemin Mahmud Kemal İnal

Harbiyye kâtibliğinden mütekā’id oğlu Muhyiddîn Bey, – senelerce takibden sonra – yazdığı terceme-i hâlde diyor ki:

 

Devlet hıdmetlerinde bulunmadı. Hayatı sufiyâne geçdi. Kimsenin işine karışmazdı. Cerrahpaşa’da, Davudpaşa Çeşmesi Sokağı’ndaki evinde yazmak ve okumak ile vakt geçirirdi. Meşhur hattatların, camiler, türbeler ve resmî da’irelerin kapuları ile mezartaşlarındaki yazılarını ziyâretden zevk alırdı. Kâğadçılar ve mücellitler kethüdâsı Hacı Ahmed Efendi’nin Bayezid’deki dükkânında Sâmî ve İlmî efendiler gibi ma’rûf hattatlar ile yazıya dâ’ir suhbet ederlerdi. Mürekkebini kendi yapar, kâğadlarını âharlar ve mukavvalarını imâl ederdi. Tezhib san’atını Hacı Ahmed Efendi’den öğrendi. Şefîk Bey’den yazdığı karalamaları, icâzetnâme ve yazılarını Topkapu Sarayı Müzesi yazı salonuna ve yüzden fazla iğnelenmiş yazı kalıblarını müze kütübhânesine hediyye eyledim.

 

...

 

Kur’an-ı Kerîm’i büyük kıt’ada Sûre-i Âl-i imrân’a kadar tahrir eylediği gibi en’am-ı şerîfler, du’a mecmu’aları ve levhâlar da yazmışdır. Yazısı pek güzel olduğu hâlde sûfi-meşreb tabi’atlı ve inzivâya meyilli olunduğundan hattatlar arasında – liyâkātı nisbetinde – revâc görmemişdir.

Ketebe.org İsmail Orman

Hocası Şefîk Bey’in Kudüs’teki Hazret-i Ömer Cami için yazmış olduğu celî kuşak yazılarının iğneli kalıplarını İbrahim Alâ’eddîn Bey’le beraber hazırlayarak takdîrini kazanmış olan Ömer Fâ’ik Efendi,  kseri vaktini mektebde yazı ta’lim etmekle geçirir, sa’ir zamanında da Cerrâhpaşa civârında, Davudpaşa Çeşmesi Sokağı’ndaki hânesinde yazı ve kıra’âtla meşgul olurdu. En büyük zevki ise meşhur hattatların, muhtelif mebânî ile mezartaşlarındaki yazılarını ziyâret etmek ve Kâğıdçılar Kethüdâsı Hacı Ahmed Efendi’nin Bâyezid’deki dükkânında Sâmî Efendi ve Mehmed İlmî Efendi gibi zamanın ma’rûf hattatları ile yazıya dâ’ir sohbet etmekti. 

Mürekkebini, kâğıdlarını ve mukavvalarını kendisi imâl eden, Hacı Ahmed Efendi’den öğrendiği tezhib san‘atında da fa’aliyet göstermiş olan Ömer Fâ’ik Efendi, bilhassa celî sülüste vaktinin mümtaz hattatlarından biri idi. En mükemmel yazıları, vefâtına kadar görev yapmış olduğu Bâlâ Külliyesi’nde karşımıza çıkmakta olup caminin kıble tarafındaki müdevver surette tertîblediği “Ma’aşa-allah ve kuvvete illa-billâh” evrâdı ile Topçubaşı Bâlâ Süleyman Ağa Türbesi’nin cephesindeki Âyetü’l-kürsî kuşağı ve çeşmenin alnındaki “su âyeti” celîdeki kudretinin şâhidleridir. 

Ayrıca Bâlâ Tekkesi’nin tamiri üzerine ta’lik olunmuş H. 1312/M. 1894-1895 tarihli kitâbenin celî sülüslerini de o yazmıştır. Ta’lik aksâmı da Mısrîzâde Alî Rızâ Efendi tarafından yazılmış olan bu kitâbe, cidden bir san‘at şâheseri olmakla beraber, ne yazıkki yerinden düşerek parçalanmıştır. Bu şekilde iken restore edilerek Topkapı Sarayı Müzesi’ne nakledilmiş olan bu kitâbe hâlen oradadır. Atik Ali Paşa Cami'nde de celi sülüs levhası vardır.