Hasan Tal'at Bey
About Artist
Asakir-i Mansure-i Muhammediyye binbaşılarından Ahmed Efendi’nin oğlu olarak H. 1275/M. 1858’de Üsküdar’daki İhsaniye Mahallesi’nde doğdu. Babasının Van’a tayininde oraya yerleştiyse de, H. 1280/M. 1863’te vefatı ile geri döndü. Daha sonra ağabeyi Mustafa Efendi’nin telgraf müdürü olarak görev yaptığı Yenişehr-i Fenar’a ve ardından Berat’a gitti. H. 1294/M. 1877’de İstanbul’a dönüp Paşakapısı Rüşdi Mektebi’ne girdi.
Fatih ders-i amlarından Abdurrahim İlmi Efendi’nin Selimiye Cami’ndeki derslerine devam etti. Hoca Tahsin Efendi’den hikmet, hey’et ve ilahiyat dersleri alan Hasan Tal‘at Bey Diyarbekirli Hoca Re’fet Efendi’den de Divan-ı Hafız’ı okumuş Hersekli Arif Hikmet ve Süleyman Salim beylerden de şiir öğrenmiştir. Hüsn-i hattı da ihmal etmemiş, Şevkî Efendi’den aklam-ı sitteyi meşkederek icazet almıştır.
Eğitimini
tamamladıktan sonra H. 1296/M. 1879’da Adliyye Nezareti Muhasebe Kalemi’ne
dahil olup 19 sene hizmetten sonra baş-kitabete terfi etti. H. 1325/1909’da
Adliyye Muhasebe Müdüriyeti’ne ve sonra Bahriye Nezareti Müsteşarlığı’na tayin
edildi. Ancak H. 1326/M. 1910’da tekaüde sevkedildi. Bunun üzerine Üsküdar’daki
Ravzâ-i Terâkki Mektebi’nde hüsn-i hat muallimliği yapmaya başladı. H. 1335/M.
1917 senesindeki bir yangında evi yanınca, son yıllarını maddi ve manevi
sıkıntılar içinde geçirerek, H. 7 Rebi’ü’l-vvel 1345/M. 25 Eylül 1926 tarihinde
midesine peyda olan rahatsızlık neticesinde vefat etti. Karacaahmet
Mezarlığı’nda, Şa’ir Nedim’in yanına defnedildi.
Students
Ketebe.org İsmail Orman
Son dönem Osmanlı edebiyatının önde gelen isimlerinden biri
olan Hasan Tal‘at Bey, bilhassa şiirde zamanının güzidesi idi. Ayrıca resmi
vazifesinin haricindeki zamanda Sa’adet ve Zuhur gazetelerinde bir müddet
muharrirlik de yapmıştı. İnce ve zarif bir ruha, yüksek bir ahlaka sahip olan,
musıkiye de aşina olup Üsküdar Musıki Cem’iyyeti’nde uzun müddet görev almış
olan Hasan Tal‘at Bey’in Mevlevi dervişanından olup H. 1310/M. 1892-1893’de
Bahariyye Mevlevihanesi’nde Hüseyin Fahreddin Dede’den sema çıkarmış olduğu
bilinmektedir. Nitekim vefatına Üsküdar Mevlevihanesi şeyhi Ahmed Remzi Efendi
şu tarihi düşmüştür:
Eski dar-ı alemi terk etdi bu tarihde