Ebûbekir Mümtâz Efendi
Sanatkâr Hakkında
Balmumu tüccarlarından Hacı Mustafa Ağa’nın oğlu olarak H. 25 Şa’bân 1225/M. 25 Eylül 1810 tarihinde doğdu. Büyükbabası Kurna Kâtibi Eğinli Hacı Alî Efendi’nin teşvikiyle Dîvân-ı Hümâyûn Kalemi’ne girdi. Burada “Mümtâz” mahlâsını aldı. H. 1245/M. 1830’da imtihânla hâce rütbesini alıp ertesi sene Kâğad-ı Enderûn Emâneti mansıbını elde etti. H. 1250/M. 1834-1835’te Mâbeyn-i Hümâyûn ve Asâkir-i Hassâ Müşîri Ahmed Fevzî Paşa’nın dîvân kitâbetine ta’yin edildi. Unkapanı Köprüsü’nün inşâsına nezâretinde hüsn-i hizmeti görüldüğünden Sultan Mahmud’un âferinine ve rütbe-i sâlise ile murassa nişanına nâ’il oldu. H. 1253/M. 1837-1838’de Hariciyye Mektubî Odası’na, kırkbeş gün sonra Âmedî Kalemi’ne ve H. 1255/M. 1839 yılı sonlarında da Dîvân-ı Hümâyûn beylikciliği vekâletine memur edildi. Yedi ay sonra Dîvân-ı Hümâyûn âmedciliğine nakledildi. H. 1259[1843]’da iki ay kadar Hariciyye Nezâreti’ne vekâlet etti. H. 1263/M. 1847’de Serasker Müsteşarlığı’na ta’yin olunduysa da, ertesi sene azledildi. İki sene mazul kaldıktan sonra Meclis-i Vâlây-ı Ahkâm-ı Adliyye âzâlığına nasbedildi. H. 1274/M. 1857-1858’de Meclis-i Muhâsebe-i Mâliyye Riyâseti’ne H. 1275/M. 1859’da Mâliyye Müsteşarlığı’na tayin ve H. 20 Cumade’l-ûlâ 1278/M. 23 Kasım 1861’de Mâliyye Nezâreti’ne nasbedildi. H. 30 Zi’l-ka’de 1278/M. 28 Mayıs 1862’de Sadâret Müsteşarı olup birinci rütbeden Osmânî ve Mecidî nişanlarını elde etti. H. 11 Zi’l-ka’de 1284/M. 15 Mart 1868’de Devâ’i Nezâreti’ne ve ardından Mısır Hıdîviyeti kapu kethüdâlığına nakledildi. Bu görevde iken H. 18 Zi’l-ka’de 1287/M. 9 Şubat 1871’de vefât etti. Yenikapı Mevlevîhânesi kabristanına defnedildi.
Talebeleri
İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Hattatlar İbnülemin Mahmud Kemal İnal
Yukarıdaki mekālede, “Bir aralık Sultan Abdülmecîd Hân’a yazı mu’allimliğinde bulunmuşdur.” deniliyorsa da, bu kayda hiçbir yerde tesâdüf edilmemişdir.
Güzel rık’a yazmakla meşhur olanlardandır. Babam Mehmed Emîn Paşa, hayli müddet ondan meşketmişdir. İmzası ile bir tuğra görülmüşdür.
Ketebe.org İsmail Orman
Hüsn-i hattı kimden meşkettiği hakkında bir bilgiye ulaşılamamıştır. Dîvân-ı
Hümâyûn Kalemi’nde çalıştığı esnada, daha çok resmî yazışmalarda
kullanılan rık’ayı belli kurallara oturtmuş, estetik değer kazandırarak kendi ismiyle anılan bir tarz ihdas etmiştir.