Nûrî Korman

Ketebe.org İsmail Orman

Harf inkılâbı ile büyük bir darbe yemiş olan Türk hat san‘atının Cumhuriyet nesillerine intikalinde fevkalade hizmet görmüş olan Nûrî Korman, şüphesiz zamanının en önemli hattatlarından biri idi. Aklâm-ı sitteyi ilk olarak rüşdî tahsîli esnasında hademe-i hümâyûndan Süleyman Efendi’den - İbrahim Alâ’eddîn Bey’den mücâzdır – meşkeden Nûrî Korman, bilâhare Zülüflü Baltacılar imâmı Mehmed Şevkî Efendi’nin talebesinden Nevşehirli Osmân Efendi’ye devam ederek H. 1299/M. 1882 senesinde icâzet almıştır. 

Ertesi sene tekemmül için İbrahim Alâ’eddîn Bey’den meşk almaya başlayan Nûrî Korman, hocasının rahatsızlığı nedeniyle H. 1305/M. 1888 senesinde bu kere Muhsinzâde Abdullah Bey’e bağlanmış onsekiz sene hânesine devam ettikten sonra icâzetine na’il olmuştur. Hatta bir gün hocası ile beraber yemek yerken, oğullarına hitâben “Siz neslimden geldiniz. Nûrî eserimden geldi. Benim nâmımı ibka edecek odur.” diyerek, Nûrî Korman’ı taltîf ettiği dahi menkûldür. 

Ayrıca Mehmed Zekî Dedeefendi’den ta’lik dersleri almışsa da, Süleymaniye Kütüphânesi’ndeki H. 1349/M. 1930/1931 tarihli matbu levhâ(Db. no: 588) ve H. 1367/M. 1947 tarihli kıt‘ası dışında bu kalemdeki âsârına tesâdüf edilmemiştir. 

Asıl şöhretini borçlu olduğu aklâm-ı sittede Hâfız Osman’ın yolundan ilerlemiş olan Nûrî Korman, bir hayli eser vermiş olduğu celî sülüste ise Mustafa Râkım Efendi’nin ve Kazasker Mustafa İzzet Efendi etkilerini barındıran şahsına münhasır bir şiveye sahipti. Müsenna istif ve tertîblerle de ilgilenmiş olan hattatın, hayatı boyunca ayrılmadığı Beşiktaş’taki Yahya Efendi Kabristânı’nda bir hayli mezartaşı kitâbesinde imzası bulunmaktadır.   

Bunların hâricinde Kastamonu’daki Şa’bân-ı Velî Dergâhı ile müzelerde ve özel koleksiyonlarda çok sayıda elvâhı bulunan Nûrî Korman’ın, İstanbul, Çorum ve Kastamonu’daki bazı abidelerde de yazıları bulunmaktadır. Bakırköy’deki Kartaltepe Cami’nin kubbesindeki İhlâs Sûresi, Azapkapısı’ndaki Sokollu Mehmed Paşa Cami’nin musluklarındaki yazılar, Çorum Saat Kulesi ve Üsküdar’daki Yalnızservi Cami’nin tarih kitâbesi ile Kartal Cami ve Sadrazâm Cevâd Paşa Türbesi’nin kapılarındaki yazılar bu cümledendir. Ancak şüphesiz en ilgi çekici yazısı, Gâzî Osman Paşa’nın vasiyeti üzerine, gasilden sonra alnına ve göğsüne yazdığı yazılar olup merhûm ile birlikte âhirete intikal eylemiştir.

Ketebe.org İsmail Orman

Musıkî-şinas Kimliği

İbnülemin’in “sohbeti latîf, iyi bir adam” olarak tanımladığı Nûrî Korman, Klasik Türk musıkîsinin bu dönemdeki en önemli isimlerinden biri idi. Müntesiblerinden olduğu Yahya Efendi Dergâhı’nda kırk sene zâkirlik ve dört sene de zâkirbaşılık yapmış olan Nûrî Korman’ın, mahfûz bulunduğu altıyüzü mütecâviz ilâhî ve şügûl besteden bir kısmının vefâtından birkaç sene evvel notaya aktarılmış olması, musıkî tarihimiz için büyük bir kazanım olmuştur. Ayrıca musıkî ve yazı erbâbına dâ’ir zengin bilgisiyle de bu san‘atlara hizmet etmiş idi. 

Ketebe.org İbnülemin Mahmud Kemal İnal

Musîkînîn ilâhiyât kısmını Tophâne’de Kādırîhâne zâkirbaşısı ve Tophâne’de Karabaş Kādırî Tekkesi Şeyhi Hobcuzâde Şeyh Şâkir Efendi’nin oğlu Şeyh Ahmed Efendi’den ve şügûl kısmını Eyüp’de Kızılmescid’de Târikāt-ı Sa’diyye’den Ca’fer Paşa Dergâhı şeyhi ve Dolmabağçe’de Vâlide Cami’ ser-mü’ezzini, Taşlıburun Dergâhı Şeyhi Süleyman Efendi’nin hulefâsından Kırımlı Hacı Hâfız Efendi’den öğrendi. Altıyüz ilâhî ve şügûl besteleri mahfûz idi ve bir güftenin birkaç bestesini okurdu. İlâhiyâtdan da altı bestesi vardır. Yahyâ Efendi Dergâhı’na kırk sene zâkirlik ve dört sene zâkirbaşılık [1] ile kırkdört sene devam etdi ve diğer bazı tekkelerde de zâkirbaşılıkda bulundu. Sadâsı hoş değildi, fekat edâsı latîf ve üstâdâne idi. Okuduğu şeyleri dinliyenler neşve-yâb olurlardı.

 

Vefâtından birkaç sene evvel Ankara’ya davet edilerek mahfûzâtının bir kısmı notaya alınmışdı. Bu hayırlı işi hâl yoluna koyanlar, musîkîye hıdmet etmişlerdir.

...

İyi âdemdi. Suhbeti latîf idi. En güzel yazanlardandı. Musîkî erbâbına ve hattatlara dâ’ir ma’lûmât sahibi idi. Hakkımda öteden beri hurmet gösterirdi.