Kebecizâde Mehmed Vasfî Efendi

Hattat
Hafız Osman Aklâm-ı Sitte Ekolü

Ölüm Tarihi H. 1247
M. 1831

Doğum Yeri İstanbul

Mezar Yeri İstanbul-Üsküdar, Karacaahmet Mezarlığı

Fotoğraflar

Sanatkâr Hakkında

Süleyman Efendi adlı bir zâtın oğlu olarak İstanbul’da doğdu. Küçük yaşta olduğu hâlde hıfzını ikmâl ile hâfızlar zümresine girdi. Ayrıca Konyalı ebû-Bekir Râşid Efendi’den aklâm-ı sitte dersleri alarak, H. 19 Rebi’ü’l-evvel 1181/M. 1767 tarihinde icâzet aldı. Bir müddet kâtiblik yaptıktan sonra, muallim-i sânî olarak Galata Sarayı gılmânına hüsn-i hat talîmine memur edildi.

Bilâhare Şehzâde Mahmud’un hat muallimliğine tayin edildiyse de, sarayda gözetim altında tutulan şehzâdenin dersine şifâhen değil de, alışılmışın dışında mektup yoluyla devam etti. Şehzâde Mahmud’un 1809’daki cülûsu üzerine kâtib-i sultânî olup ser-halka-i hoş-nüvisân makamına nâil olduğu gibi, “da’î-i hass-ı cenâb-ı cihân-bânîlerinde” bulundu.

H. 1231/M. senesinde sultanın inâyetiyle Hac farîzasını ifâ eylemek üzere İstanbul’dan ayrıldığında görevini Mustafa Râkım Efendi’ye terkeden Mehmed Vasfî Efendi, avdetinde tekrar yazı ile meşgul olmaya başlamış ve bu hâl üzere iken H. 9 Rebi’ü’l-ahir 1247M. tarihinde vefât ederek, Üsküdar Karacaahmet Mezarlığı’nda, Şeyh Hamdullah merhûmun civârına defnedilmiştir.

Eserleri

Hocaları

Ebûbekir Râşid Efendi

Aklâm-ı Sitte

H. 1181 / M. 1767

Talebeleri

Ahmed Şâkir Efendi

Âtıfzâde Mehmed Vâhid Efendi

Aklâm-ı Sitte

Küçük Beşîr Ağa

Aklâm-ı Sitte

Bostânî Ahmed Ağa

Aklâm-ı Sitte

Çömez Mustafa Vâsıf Efendi

Eyyûbî Mehmed Râşid Efendi

Aklâm-ı Sitte

H. 1242 / M. 1826-1827

Hacı Mehmed Ârif Efendi

Aklâm-ı Sitte

Hâfız Mehmed Hicâbî Efendi

Aklâm-ı Sitte

Hoca Atâullah Efendi

Aklâm-ı Sitte

İbrahim Zühdî Efendi

Aklâm-ı Sitte

İmâmzâde Mehmed Efendi

Aklâm-ı Sitte

İsmail Zühdî

Aklâm-ı Sitte

Kadızâde Seyyid Mehmed Râsim Efendi

Aklâm-ı Sitte

Seyyid Mehmed Hicâbî Efendi

Aklâm-ı Sitte

Şalcızâde Seyyid Hasan Hüsnî Efendi

Aklâm-ı Sitte

Hâfız Mehmed Râşid

Aklâm-ı Sitte

Mehmed Celâleddîn Efendi

Aklâm-ı Sitte

H. 1233 / M. 1817-1818

Mehmed Râşid

Aklâm-ı Sitte

Mehmed Şâkir Efendi

Aklâm-ı Sitte

Mehmed Zihnî Efendi

Aklâm-ı Sitte

Âdemzâde Mehmed Zihnî Efendi

Aklâm-ı Sitte

Mustafa Vehbî Efendi

Aklâm-ı Sitte

H. 1199 / M. 1784-1785

Mehmed Zihnî Efendi

Aklâm-ı Sitte

Seyyid Mehmed Emîn Zihnî Efendi

Aklâm-ı Sitte

Seyyid Hüseyin Hâmid Efendi

Aklâm-ı Sitte

Seyyid Mehmed Hulusi Efendi

Aklâm-ı Sitte

Seyyid Mehmed Nûrî Efendi

H. 1222 / M. 1807-1808

Va’izzade Mustafa Hilmî Efendi

Aklâm-ı Sitte

Yusuf Yesârî

Aklâm-ı Sitte

Şâkir Rif'at Efendi

Aklâm-ı Sitte

Ketebe.org Habib Efendi

Sultan Mahmud-ı sânî vaktinde ser-halkā-i hoş-nüvisân idi. Sultan-ı müşârünileyhin hıdmet-i hatlarında evvelâ o ve bâdehü Râkım Efendi bulunmuşdur. 1248’de vefât edüb Üsküdar’da Karaca Ahmed civârında medfundur. Kabrinin taşını Hacı Mehmed Tâhir Efendi yazmışdır.

İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Hattatlar İbnülemin Mahmud Kemal İnal

Hacı Hâfız Kebecizâde Mehmed Vasfî Efendi ibn-i Süleyman zemanının en değerli hattatlarındandır. Pek çok şâkirdi vardır. Galatasaray gılmânının hat mu’allim-i sânîsi oldu.

…

11 Şa’bân 1247[15 Ocak 1832] tarihli Takvim-i Vekāyi’de,

Bundan akdem fevt olan hattatîn zümresinin meşhurlarından da’î-i has-ı cenâb-ı cihân-bânî Kebecizâde Vasfî Efendi merhûmun iki nefer yetimlerine binsekizeryüzaltmışbeşer guruş fâ’izli olarak eshâm kāvâ’imi itâsına müse’ade-i âlî erzân buyrulmuş olmağla Darphâne-i Âmire’den bi’t-tanzîm berâtları itâsına ibtidâr olmuşdur.

…

Merhûmun, ellerde sülüs ve nesih kıt’aları mevcûtdur. Topkapu Sarayı Müzesi Kütübhânesi’nde sülüs ve nesih ile yazdığı Bânet Su’ad kasidesi ve Sultan Mahmud tuğrası vardır.

Ketebe.org İsmail Orman

Bir şâkirdine verdiği icâzetnâmeye “Kelime-i Vâhide’yi iki satırda bölmemek, Hazret-i Peygamber’in ism-i şerîfi zikrolundukda (sallallahü ‘aleyhi-vesellem) yazmak, ebnâ-i cinsi üzerine ta’azzum etmemek (aile büyüklerine kibirlenmemek) şartı ile” izin yazısı düşmüş olması, dindârlığının ve tevâzu’unun derecesini göstermeye kâfîdir.

Zamanında Hâfız Osman üslûbunun en başarılı temsilcilerinden biri olan Mehmed Vasfî Efendi’nin, bazı yazılarının onunkinden tefrîk edilemediği rivâyet olunmaktadır. Ayrıca kalemi de son derece hızlı olup te’lîfâtından olan Silsile-i Hattâtîn’de bizzat beyân ettiğine göre 20 mushâf-ı şerîf, 3 şifâ-i şerîf, 150 kadar Delâ’ilü’l-hayrât ve en‘am, 1150 kadar Du‘â-nâme ve Şerh-i Pendnâme, Risâle-i Nefeszâde ve Hadîs-i Erbâ’in, 100 kadar ediyye-i me’sûre ve hatim cüzleri, 250 kadarı Hâfız Osman’ı taklîden olmak üzere 450 hilye-i şerîfe ile 230 kadar murakka’ ve 3000’den ziyâde kıt‘a yazmıştır.

Merhûmun bugün gerçekten de müze ve koleksiyonlarda müte’addit âsârı mevcûttur. İstanbul Üniversitesi Kütüphânesi’ndeki H. 1202/M. 1787-1788 tarihli mushâf-ı şerîfi ile Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphânesi’ndeki Bânet Su‘ad Kasîdesi, hatt-ı nesihteki kudretinin şâhididir. Ayrıca Mustafa Âşir Efendi Kütüphânesi’nin vakıfnâmesini de H. 1214/M. 1799 yılında nesihle yazmış olan Mehmed Vasfî Efendi’nin, yine Topkapı Sarayı’nda eski tarzda bir Sultan Mahmud tuğrası vardır.

Lâleli Cami’nin kapıları üzerindeki kitâbeler ile Beyoğlu’ndaki Gâzî Hasan Paşa Çeşmesi’nin H. 1195 tarihli inşâ kitâbesini celî sülüsle kaleme almış olan Mustafa Vasfî Efendi, celî sülüste zamanın önde gelen isimlerinden biri olmakla beraber, çağdaşı Mustafa Râkım Efendi’nin ayarında değildir.